Sprawdzian Z Przyrody Kl Iv Gleby Ziemia
Dzisiejszy sprawdzian dotyczy gleby. To bardzo ważny temat w przyrodzie. Zrozumiemy, czym jest gleba i z czego się składa.
Co to jest gleba?
Gleba to cienka warstwa na powierzchni Ziemi. Pokrywa skały, tak jak kołderka. Jest to miejsce, gdzie rosną rośliny. Rośliny potrzebują gleby do życia. Zwierzęta też potrzebują gleby. W glebie żyją dżdżownice, owady i inne małe stworzenia.
Z czego składa się gleba?
Gleba nie jest jednolita. Składa się z kilku ważnych części:
1. Część mineralna
To są drobne kawałki skał. Skały kruszą się przez wiele lat. Działają na nie wiatr, deszcz i zmiany temperatury. Te małe kawałki to na przykład piasek, pył i glina. Różne gleby mają różną ilość piasku, pyłu i gliny. To wpływa na to, jaka jest gleba – czy jest luźna, czy zbita.
Przykład: Piasek w piaskownicy to część mineralna gleby.
2. Część organiczna
To są szczątki roślin i zwierząt, które umarły. Na przykład liście, gałązki, martwe owady czy dżdżownice. Te szczątki rozkładają się. Pomagają w tym małe organizmy żyjące w glebie. Ta część gleby nazywa się próchnicą.
Przykład: Kompost w ogrodzie to przykład części organicznej gleby.
3. Woda
W glebie zawsze jest jakaś ilość wody. Woda jest bardzo ważna dla roślin. Pomaga im pobierać składniki odżywcze z gleby. Woda płynie między cząsteczkami gleby.
Przykład: Kiedy pada deszcz, woda wsiąka w ziemię i nawadnia glebę.
4. Powietrze
Między cząsteczkami gleby są też małe przestrzenie wypełnione powietrzem. Powietrze jest potrzebne korzeniom roślin i organizmom żyjącym w glebie. Pozwala im oddychać.
Przykład: Kiedy kopiesz dołek w ziemi, możesz zobaczyć małe pęcherzyki powietrza.
Warstwy gleby
Glebę możemy podzielić na kilka warstw. W przekroju gleby widać różne kolory i faktury. Najczęściej wyróżniamy trzy główne poziomy:
1. Poziom próchniczy (górna warstwa)
Ta warstwa jest ciemna. Jest bogata w próchnicę. To tutaj jest najwięcej składników odżywczych dla roślin. Większość roślin ma korzenie właśnie w tej warstwie.
2. Poziom wymywania (środkowa warstwa)
W tej warstwie woda wypłukuje niektóre składniki z górnej warstwy. Jest jaśniejsza niż poziom próchniczy.
3. Poziom macierzysty (dolna warstwa)
Ta warstwa jest najbardziej podobna do skały, z której powstała gleba. Jest tam mało próchnicy i składników odżywczych.
Dlaczego gleba jest ważna?
Gleba to nasz skarb. Jest potrzebna do uprawy jedzenia. Z niej czerpiemy warzywa, owoce i zboża. Chroni też wodę. Jest domem dla wielu stworzeń. Musimy o nią dbać i jej nie niszczyć.
Teraz powinniście lepiej rozumieć, czym jest gleba. Pamiętajcie o jej składnikach i warstwach. To bardzo ważna część naszej planety.
