Sprawdzian Z Czasownika I Imiesłowów Gimnazjum

Cześć kochani! Dzisiaj przygotowujemy się do sprawdzianu z czasownika i imiesłowów. Nie martwcie się, to nie jest trudne! Razem wszystko przećwiczymy.

Zacznijmy od podstaw. Czasownik to część mowy, która mówi nam, co ktoś lub coś robi. Pomyślcie o czynnościach: biegać, czytać, myśleć. Czasowniki mają różne formy. Najczęściej pytamy: kto co robi? lub co się dzieje?. Warto pamiętać, że czasowniki odmieniają się przez osoby (ja, ty, on/ona/ono, my, wy, oni/one), liczby (pojedyncza, mnoga) i czasy (teraźniejszy, przeszły, przyszły).

Bardzo ważną rzeczą są czasy czasowników. W języku polskim mamy trzy główne czasy: teraźniejszy (co dzieje się teraz, np. czytam), przeszły (co działo się w przeszłości, np. czytałem) i przyszły (co będzie się działo, np. będę czytać). Upewnijcie się, że potraficie rozpoznać, w jakim czasie jest dany czasownik. To klucz do sukcesu!

Teraz przejdźmy do imiesłowów. Imiesłowy to takie "połówki" czasownika i przymiotnika. Tworzy się je od czasowników i odmieniają się podobnie jak przymiotniki lub przysłówki. Są one bardzo pomocne w tworzeniu dłuższych i bardziej skomplikowanych zdań. To jakby skracać zdanie, ale zachować jego sens!

Mamy dwa główne rodzaje imiesłowów: imiesłowy przymiotnikowe i imiesłowy przysłówkowe. Imiesłowy przymiotnikowe zachowują się jak przymiotniki. Odpowiadają na pytania: jaki? jaka? jakie?. Na przykład: czytający (chłopiec), zrobiona (praca), rozumiejące (dzieci). Zwróćcie uwagę na końcówki – są takie jak w przymiotnikach!

Imiesłowy przysłówkowe dzielą się na dwa rodzaje: współczesne i nośćpółne. Imiesłowy przysłówkowe współczesne opisują czynność, która dzieje się jednocześnie z inną czynnością. Tworzymy je od czasowników niedokonanych, dodając końcówki: -ąc lub -ąc. Przykłady to: śmiejąc się, biegnąc, czytając. Pamiętajcie, to jest jak z czasownikami w czasie teraźniejszym, ale w innej formie.

Imiesłowy przysłówkowe nośćpółne (inaczej: łączące) opisują czynność, która miała miejsce wcześniej lub która wydarzy się później. Tworzymy je od czasowników dokonanych. Te są trochę inne. Od czasowników dokonanych, które kończą się na -ć, tworzymy imiesłowy przez dodanie końcówek: -wszy lub -łszy. Na przykład: przeczytawszy, zrobiwszy, wróciwszy. Te imiesłowy pokazują sekwencję zdarzeń – najpierw jedno, potem drugie.

Pamiętajcie, że imiesłowy przysłówkowe (zarówno współczesne, jak i nośćpółne) nie odmieniają się. One zawsze wyglądają tak samo. To duża ułatwienie! Ważne jest, żeby umieć je odróżnić od imiesłowów przymiotnikowych, które się odmieniają.

Na sprawdzianie możecie spotkać zadania polegające na:

• Rozpoznawaniu form czasowników w różnych czasach.
• Tworzeniu form czasowników.
• Rozpoznawaniu rodzajów imiesłowów (przymiotnikowe, przysłówkowe współczesne, przysłówkowe nośćpółne).
• Tworzeniu imiesłowów od podanych czasowników.
• Wstawianiu odpowiednich form imiesłowów do zdań.
• Poprawianiu błędów w zdaniach z imiesłowami.

Podsumowując: Czasownik to czynność. Pamiętajcie o czasach: teraźniejszym, przeszłym, przyszłym. Imiesłowy to "skróty" od czasowników, które mogą wyglądać jak przymiotniki lub przysłówki. Rozróżniajcie imiesłowy przymiotnikowe (odmieniają się) od przysłówkowych (nie odmieniają się). Imiesłowy przysłówkowe współczesne to "jednocześnie", a nośćpółne to "po" lub "przed".

Ćwiczcie regularnie, a na pewno poradzicie sobie doskonale! Jestem z Was dumny! Powodzenia!