Gotowa ściąga Na Sprawdzian Z Oświecenia

Cześć! Szykujesz się do sprawdzianu z Oświecenia i czujesz lekką panikę? Bez obaw! To epoka, która zmieniła świat, a jej idee wciąż są z nami. Ta ściąga pomoże Ci wszystko zrozumieć.

Oświecenie to okres w historii Europy, który trwał mniej więcej od końca XVII do początku XIX wieku. Wyobraź sobie, że nagle ludzie zaczęli patrzeć na świat inaczej, jakby zapalili w ciemnym pokoju światło. To właśnie symbol "oświecenia" – rozumu i wiedzy.

Kluczową ideą Oświecenia był racjonalizm. Co to znaczy? Chodzi o wiarę w rozum człowieka. Ludzie zaczęli wierzyć, że za pomocą myślenia i obserwacji można zrozumieć świat i rozwiązać jego problemy. To tak, jakbyś zamiast wierzyć na słowo starszym, sam sprawdzał, jak coś działa, analizując to krok po kroku.

Ważną postacią był John Locke. Uważał, że każdy człowiek rodzi się z pewnymi prawami naturalnymi: do życia, wolności i własności. To jakby podstawowe zasady, które masz od urodzenia, niezależnie od tego, gdzie żyjesz czy kim jesteś. Te idee były rewolucyjne!

Kolejnym ważnym pojęciem jest empiryzm. To przekonanie, że wiedzę zdobywamy głównie przez doświadczenie i zmysły. Czyli to, co widzisz, słyszysz, dotykasz – to Twoje źródło prawdy. Nie wystarczy Ci powiedzieć, że trawa jest zielona, chcesz ją zobaczyć i dotknąć.

Filozofowie Oświecenia, jak Wolter, bardzo cenili wolność – zwłaszcza wolność słowa i wyznania. Ktoś taki jak Wolter często krytykował niesprawiedliwość i przesądy. Wyobraź sobie, że możesz swobodnie mówić, co myślisz, i wierzyć w co chcesz, bez obawy przed karą. To była wielka sprawa!

Podział władzy to kolejna ważna koncepcja. Monteskiusz zaproponował, aby władzę podzielić na trzy części: ustawodawczą (tworzy prawa), wykonawczą (wprowadza prawa w życie) i sądowniczą (rozstrzyga spory). To tak, jakby w Twojej szkole nie jeden nauczyciel decydował o wszystkim, ale była grupa od planu lekcji, grupa od pilnowania porządku i grupa od rozwiązywania konfliktów. Zapobiega to nadużyciom.

Oświecenie przyniosło też ideę postępu. Ludzie wierzyli, że dzięki nauce i rozumowi ludzkość może się rozwijać i stawać coraz lepsza. To taka wiara, że każdy nowy wynalazek czy odkrycie sprawia, że żyje nam się lepiej. Myśl o tym jak o kolejnych wersjach aplikacji na telefonie – każda nowa jest zazwyczaj lepsza od poprzedniej.

Książki i encyklopedie były bardzo ważne. Na przykład słynna Encyklopedia pod redakcją Diderota i d'Alemberta miała zebrać całą dostępną wiedzę i uczynić ją dostępną dla każdego. To było jak stworzenie pierwszego wielkiego źródła informacji online, tylko w formie książki!

Pamiętaj, że te idee – wiara w rozum, prawa człowieka, wolność i postęp – są fundamentem naszego współczesnego świata. Powodzenia na sprawdzianie!