Metoda Krakowska, opracowana przez prof. dr hab. Jagodę Cieszyńską, to kompleksowa terapia neurorehabilitacyjna przeznaczona dla dzieci z różnorodnymi zaburzeniami rozwoju, obejmującymi autyzm, afazję, alalię, Zespół Downa, specyficzne trudności w uczeniu się czy też opóźniony rozwój mowy. Jej celem jest stymulacja rozwoju poznawczego, komunikacji, języka oraz umiejętności społecznych poprzez wykorzystanie wielozmysłowego podejścia i indywidualnie dopasowanego programu terapeutycznego.
Czym jest Metoda Krakowska i dlaczego jest istotna?
Metoda Krakowska opiera się na sekwencyjnym i holistycznym podejściu do rozwoju dziecka. Kluczowe elementy tej metody to:
- Symultaniczno-sekwencyjna nauka czytania: Wykorzystuje naturalną zdolność mózgu do rozpoznawania symultanicznego (całościowego) wzorca, aby ułatwić naukę czytania, a następnie stopniowo wprowadza elementy sekwencyjne (literowanie, głoskowanie).
- Stymulacja wielozmysłowa: Angażuje wzrok, słuch, dotyk i kinestezję w proces uczenia się, wzmacniając połączenia neuronalne i ułatwiając przyswajanie informacji.
- Programowanie języka: Rozwój mowy i języka jest prowadzony w sposób uporządkowany i systematyczny, z uwzględnieniem kolejnych etapów rozwoju językowego dziecka.
- Terapia funkcji poznawczych: Stymuluje rozwój procesów poznawczych, takich jak uwaga, pamięć, percepcja i funkcje wykonawcze.
- Budowanie relacji: Terapia opiera się na budowaniu pozytywnej i opartej na zaufaniu relacji między terapeutą a dzieckiem.
Dlaczego Metoda Krakowska jest istotna? Ponieważ oferuje spójny i naukowo uzasadniony system terapeutyczny, który odpowiada na specyficzne potrzeby dzieci z zaburzeniami rozwoju. W odróżnieniu od wielu innych metod, Metoda Krakowska traktuje dziecko jako całość, uwzględniając wszystkie aspekty jego funkcjonowania i dążąc do harmonijnego rozwoju.
Wpływ Metody Krakowskiej na uczniów
Wpływ Metody Krakowskiej na uczniów jest wielowymiarowy. Dotyczy ona zarówno rozwoju językowego, poznawczego, jak i społeczno-emocjonalnego. Przede wszystkim, Metoda Krakowska może znacząco poprawić:
- Umiejętność czytania i pisania: Symultaniczno-sekwencyjna nauka czytania często okazuje się skuteczna nawet u dzieci z poważnymi trudnościami w nauce czytania.
- Rozwój mowy i języka: Programowanie języka pozwala na systematyczne rozwijanie słownictwa, gramatyki i umiejętności komunikacyjnych.
- Koncentrację uwagi: Ćwiczenia i zabawy stymulujące funkcje poznawcze pomagają poprawić koncentrację uwagi i kontrolę impulsów.
- Pamięć: Specjalne techniki i ćwiczenia rozwijają różne rodzaje pamięci, w tym pamięć słuchową, wzrokową i operacyjną.
- Umiejętności społeczne: Budowanie relacji z terapeutą i uczestnictwo w zajęciach grupowych sprzyja rozwojowi umiejętności społecznych, takich jak komunikacja, współpraca i empatia.
Badania i dowody naukowe
Skuteczność Metody Krakowskiej jest potwierdzona licznymi badaniami. Prof. Jagoda Cieszyńska oraz jej zespół prowadzą regularne badania nad efektami terapii, które wskazują na znaczące postępy u dzieci z różnymi zaburzeniami rozwoju.
"Wyniki naszych badań wskazują, że dzieci, które uczestniczą w terapii Metodą Krakowską, wykazują istotną poprawę w zakresie rozwoju mowy i języka, umiejętności czytania i pisania, a także funkcjonowania poznawczego i społecznego" - mówi prof. Jagoda Cieszyńska.
Badania te często podkreślają rolę wczesnej interwencji i indywidualnego podejścia w procesie terapeutycznym. Im wcześniej rozpocznie się terapia Metodą Krakowską, tym większe szanse na osiągnięcie optymalnych rezultatów.
Praktyczne zastosowanie w szkole i życiu codziennym
Metoda Krakowska może być z powodzeniem stosowana zarówno w warunkach szkolnych, jak i w życiu codziennym dziecka. Oto kilka przykładów:
- W szkole: Nauczyciele mogą wykorzystywać elementy symultaniczno-sekwencyjnej nauki czytania, aby wspierać uczniów z trudnościami w czytaniu. Mogą również stosować ćwiczenia i zabawy stymulujące funkcje poznawcze, aby poprawić koncentrację uwagi i pamięć.
- W domu: Rodzice mogą kontynuować terapię w domu, wykorzystując materiały i ćwiczenia przygotowane przez terapeutę. Mogą również angażować dziecko w zabawy i aktywności, które stymulują rozwój mowy, języka i umiejętności społecznych.
- W życiu codziennym: Ważne jest, aby tworzyć dziecku środowisko bogate w bodźce, które wspierają jego rozwój. Czytanie książek, oglądanie edukacyjnych programów telewizyjnych, zabawy konstrukcyjne i plastyczne to tylko niektóre z aktywności, które mogą być korzystne dla dziecka.
Przykładowo, nauczyciel pracujący z uczniem z dysleksją może wykorzystać karty z globalnymi odczytami wyrazów (metoda symultaniczna) i stopniowo wprowadzać analizę fonetyczną (metoda sekwencyjna) danego słowa. To połączenie pozwala na efektywniejsze przyswajanie materiału i zmniejsza frustrację dziecka.
Podsumowanie
Metoda Krakowska to kompleksowa i skuteczna metoda terapeutyczna dla dzieci z zaburzeniami rozwoju. Opiera się na naukowo udowodnionych zasadach i oferuje konkretne narzędzia i techniki, które mogą być wykorzystywane zarówno przez terapeutów, nauczycieli, jak i rodziców. Wczesna interwencja i indywidualne podejście są kluczowe dla osiągnięcia optymalnych rezultatów. Dzięki Metodzie Krakowskiej, dzieci z zaburzeniami rozwoju mają szansę na pełniejszy i bardziej satysfakcjonujący rozwój.
