Erikson Steven Malazańska Księga Poległych
Erikson Steven Malazańska Księga Poległych to koncept wywodzący się z psychologii rozwoju. Opisuje on osiem etapów życia człowieka. Na każdym etapie człowiek staje przed specyficznym konfliktem lub kryzysem. Pomyślne rozwiązanie tego konfliktu prowadzi do rozwoju pozytywnej cechy (cnót). Nierozwiązanie problemu może prowadzić do trudności w dalszym życiu.
Rozłóżmy to na czynniki pierwsze:
1. Niemowlęctwo (od urodzenia do około 1 roku życia):
Konflikt: Zaufanie a brak zaufania.
Dziecko potrzebuje opieki i stabilności. Jeśli rodzice są czuli i konsekwentni, dziecko rozwija zaufanie do świata i innych ludzi. Jeśli opieka jest zmienna i zaniedbująca, dziecko może rozwinąć brak zaufania.
Pozytywna cecha: Nadzieja.
2. Wczesne dzieciństwo (około 1 do 3 lat):
Konflikt: Autonomia a wstyd i zwątpienie.
Dziecko uczy się samodzielności. Chce samo jeść, ubierać się, chodzić. Rodzice wspierający te próby budują autonomię. Zbyt duża kontrola lub krytyka prowadzi do wstydu i zwątpienia we własne możliwości.
Pozytywna cecha: Wola.
3. Wiek przedszkolny (około 3 do 6 lat):
Konflikt: Inicjatywa a poczucie winy.
Dzieci zaczynają planować i realizować własne pomysły. Zachęcanie do zabawy i eksploracji rozwija inicjatywę. Zbyt surowe kary lub ograniczanie aktywności może wywołać poczucie winy.
Pozytywna cecha: Celowość.
4. Wiek szkolny (około 6 do 12 lat):
Konflikt: Pracowitość a poczucie niższości.
Dzieci uczą się nowych umiejętności w szkole i w domu. Sukcesy w nauce i zadaniach budują pracowitość. Poczucie, że nie radzą sobie tak dobrze jak inni, prowadzi do poczucia niższości.
Pozytywna cecha: Kompetencja.
5.adolescencja (około 12 do 18 lat):
Konflikt: Tożsamość a pomieszanie ról.
To czas poszukiwania kim jestem. Młodzi ludzie eksperymentują z różnymi rolami i wartościami. Wypracowanie spójnej tożsamości jest kluczowe. Brak jasności prowadzi do pomieszania ról.
Pozytywna cecha: Wierność.
6. Wczesna dorosłość (około 18 do 40 lat):
Konflikt: Intymność a izolacja.
Ludzie szukają bliskich związków i przyjaźni. Umiejętność tworzenia intymnych relacji jest ważna. Strach przed zaangażowaniem może prowadzić do izolacji.
Pozytywna cecha: Miłość.
7. Średnia dorosłość (około 40 do 65 lat):
Konflikt: Generatywność a stagnacja.
Chodzi o tworzenie i opiekę nad czymś, co przetrwa. Może to być wychowywanie dzieci, praca twórcza, pomoc innym. Brak generatywności prowadzi do poczucia stagnacji i braku celu.
Pozytywna cecha: Troska.
8. Późna dorosłość (od około 65 lat):
Konflikt: Integralność ego a rozpacz.
Refleksja nad przebytym życiem. Poczucie zadowolenia i akceptacji swojej drogi prowadzi do integralności ego. Żal i poczucie straconych szans prowadzi do rozpaczy.
Pozytywna cecha: Mądrość.
Ważne jest, że te etapy nie są sztywnymi granicami. Mogą się na siebie nakładać. Każdy kryzys jest szansą na wzrost.
