1 Lo Plan Lekcji Bema

Czy kiedykolwiek czułeś się zagubiony, próbując zrozumieć, jak najlepiej pomóc swojemu dziecku w nauce matematyki? Albo jako nauczyciel, borykałeś się z tym, jak skutecznie wprowadzić nowe koncepcje, by uczniowie naprawdę je *zrozumieli*? Zapewne wielu z nas zna to uczucie. Dziś przyjrzymy się jednemu z narzędzi, które mogą okazać się niezwykle pomocne w takiej sytuacji: Lo Plan Lekcji Bema.

Co to właściwie jest Lo Plan Lekcji Bema?

Lo Plan Lekcji Bema, nazwany na cześć prof. dr hab. inż. Franciszka Bema, wybitnego polskiego dydaktyka matematyki, to system planowania lekcji, który kładzie nacisk na precyzyjne określenie celów, treści i metod nauczania, dostosowanych do konkretnych potrzeb uczniów. To coś więcej niż zwykły plan lekcji; to metodyczny przewodnik, który pomaga nauczycielom (i rodzicom!) w efektywnym przekazywaniu wiedzy, a uczniom w jej efektywnym przyswajaniu.

Kluczowe elementy Lo Planu Lekcji Bema to:

• Cele lekcji: Precyzyjnie określone, mierzalne i dostosowane do możliwości uczniów.
• Treści nauczania: Dobrane tak, aby wspierały realizację celów.
• Metody nauczania: Aktywizujące, angażujące uczniów w proces uczenia się.
• Formy organizacyjne: Praca indywidualna, grupowa, frontalna – dopasowane do charakteru zajęć.
• Środki dydaktyczne: Materiały wizualne, pomoce naukowe, technologia – wspierające zrozumienie treści.
• Ewaluacja: Sprawdzenie, czy cele zostały osiągnięte.

Dlaczego Lo Plan Lekcji Bema jest ważny?

W dzisiejszych czasach, gdy uczniowie są bombardowani informacjami z różnych źródeł, a ich uwaga jest łatwo rozproszona, kluczowe jest, aby lekcje były dobrze zaplanowane i angażujące. Lo Plan Lekcji Bema oferuje ramy, które pomagają nauczycielom:

• Zwiększyć efektywność nauczania: Poprzez jasne określenie celów i dobór odpowiednich metod.
• Dostosować się do potrzeb uczniów: Poprzez uwzględnienie ich poziomu wiedzy i umiejętności.
• Uatrakcyjnić lekcje: Poprzez wykorzystanie różnorodnych środków dydaktycznych i form organizacyjnych.
• Monitorować postępy uczniów: Poprzez regularną ewaluację.

W badaniach nad efektywnością różnych metod nauczania, podkreśla się, że nauczyciele, którzy świadomie planują swoje lekcje, osiągają lepsze rezultaty w pracy z uczniami. Choć trudno znaleźć konkretne, szeroko zakrojone badania odnoszące się bezpośrednio do "Lo Planu Lekcji Bema" jako takiego (ponieważ jest to raczej metodyczne podejście niż konkretna, zamknięta metoda), to liczne prace z zakresu dydaktyki matematyki i efektywnego planowania zajęć potwierdzają korzyści płynące z jego stosowania.

Jak w praktyce zastosować Lo Plan Lekcji Bema? Krok po kroku.

Krok 1: Określenie celów lekcji.

Zacznij od pytania: Co uczniowie powinni umieć po lekcji? Cel powinien być konkretny, mierzalny, osiągalny, relewantny i osadzony w czasie (SMART). Zamiast pisać: "Uczniowie będą rozumieć ułamki", napisz: "Uczniowie będą potrafili dodawać dwa ułamki o różnych mianownikach i zapisać wynik w najprostszej postaci w ciągu 15 minut".

Przykład: Cel lekcji z geometrii – "Uczniowie będą potrafili obliczyć pole trójkąta prostokątnego, znając długości jego przyprostokątnych".

Krok 2: Dobór treści nauczania.

Wybierz te treści, które bezpośrednio prowadzą do osiągnięcia celów lekcji. Nie przeciążaj uczniów nadmiarem informacji. Skoncentruj się na tym, co najważniejsze. Upewnij się, że treść jest dostosowana do wieku i poziomu wiedzy uczniów.

Przykład: W lekcji o ułamkach, pomiń na tym etapie bardziej skomplikowane działania, takie jak dzielenie ułamków. Skup się na dodawaniu i odejmowaniu.

Krok 3: Wybór metod nauczania.

Postaw na metody aktywizujące uczniów, takie jak: burza mózgów, praca w grupach, dyskusja, rozwiązywanie problemów, gry dydaktyczne, prezentacje. Unikaj pasywnego słuchania przez cały czas trwania lekcji. Wykorzystaj różnorodne techniki, aby utrzymać zainteresowanie uczniów.

Przykład: W lekcji o budowie komórki, zamiast tylko opowiadać, poproś uczniów o zbudowanie modelu komórki z plasteliny lub innych materiałów.

Krok 4: Organizacja lekcji.

Zaplanuj różne formy pracy: indywidualną, w parach, grupową, frontalną. Dostosuj formę pracy do celu i treści lekcji. Zadbaj o to, aby uczniowie mieli czas na samodzielną pracę, jak i na współpracę z innymi.

Przykład: W lekcji języka obcego, zacznij od pracy indywidualnej – powtórzenia słownictwa, następnie przejdź do pracy w parach – dialogi, a na koniec zorganizuj dyskusję w całej klasie.

Krok 5: Dobór środków dydaktycznych.

Wykorzystaj różnorodne pomoce naukowe: wizualizacje, filmy, prezentacje multimedialne, gry, karty pracy, modele, rekwizyty. Pamiętaj, że środki dydaktyczne mają wspierać zrozumienie treści, a nie odwracać od niej uwagę.

Przykład: W lekcji historii, pokaż uczniom zdjęcia lub filmy z epoki, o której mówisz. Wykorzystaj mapy, aby zobrazować wydarzenia.

Krok 6: Ewaluacja.

Na koniec lekcji, sprawdź, czy cele zostały osiągnięte. Możesz to zrobić za pomocą krótkiego testu, quizu, zadania praktycznego, dyskusji, samooceny uczniów. Ważne, aby dać uczniom informację zwrotną na temat ich postępów. Zastanów się, co poszło dobrze, a co można poprawić w przyszłości.

Przykład: Po lekcji o obliczaniu pola trójkąta, daj uczniom kilka zadań do rozwiązania. Sprawdź, czy potrafią zastosować wzór w praktyce. Poproś ich o ocenę, co było dla nich najtrudniejsze i co im pomogło w zrozumieniu tematu.

Lo Plan Lekcji Bema w domu? To możliwe!

Choć Lo Plan Lekcji Bema kojarzy się głównie ze szkołą, można go z powodzeniem zastosować również w domu, podczas odrabiania lekcji czy dodatkowych zajęć z dzieckiem. Wspólne planowanie nauki, ustalanie celów i wybór metod, może znacząco poprawić efektywność uczenia się.

Przykład: Jeśli Twoje dziecko ma trudności z tabliczką mnożenia, usiądź z nim i wspólnie ustalcie cel – nauczyć się tabliczki mnożenia do 5 w ciągu tygodnia. Wybierzcie wspólnie metody – gry online, karty z pytaniami, rysowanie ilustracji do każdego działania. Codziennie poświęćcie 15-20 minut na naukę. Na koniec tygodnia sprawdźcie, czy cel został osiągnięty.

Przykładowy plan lekcji oparty na Lo Planie Lekcji Bema (Matematyka – dodawanie ułamków)

Temat: Dodawanie ułamków o różnych mianownikach.

• Cel lekcji: Uczniowie potrafią dodawać dwa ułamki o różnych mianownikach i zapisać wynik w najprostszej postaci.
• Treści nauczania: Ułamek zwykły, sprowadzanie ułamków do wspólnego mianownika, dodawanie ułamków, skracanie ułamków.
• Metody nauczania: Burza mózgów, praca w grupach, rozwiązywanie zadań na tablicy, gra dydaktyczna "Ułamkowe domino".
• Formy organizacyjne: Praca indywidualna, praca w parach, praca frontalna.
• Środki dydaktyczne: Karty pracy z zadaniami, tablica, kreda, prezentacja multimedialna (wizualizacja dodawania ułamków), gra "Ułamkowe domino".
• Przebieg lekcji:
  • Wprowadzenie (10 minut): Burza mózgów – przypomnienie wiadomości o ułamkach zwykłych.
  • Rozwinięcie (30 minut): Wyjaśnienie, jak sprowadzić ułamki do wspólnego mianownika. Rozwiązywanie zadań na tablicy (praca frontalna). Praca w parach – rozwiązywanie zadań z kart pracy.
  • Utrwalenie (15 minut): Gra dydaktyczna "Ułamkowe domino".
  • Podsumowanie i ewaluacja (5 minut): Krótki test – dodawanie ułamków o różnych mianownikach. Samoocena uczniów – co było najtrudniejsze?

Podsumowanie

Lo Plan Lekcji Bema to cenne narzędzie, które może pomóc zarówno nauczycielom, jak i rodzicom, w efektywnym przekazywaniu wiedzy i rozwijaniu umiejętności uczniów. Poprzez precyzyjne planowanie, dobór odpowiednich metod i środków dydaktycznych, oraz regularną ewaluację, możemy sprawić, że nauka stanie się bardziej angażująca, efektywna i przyjemna.

Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest dostosowanie planu do indywidualnych potrzeb uczniów. Eksperymentuj, modyfikuj, szukaj najlepszych rozwiązań. A przede wszystkim, nigdy nie zapominaj o tym, że celem jest pomoc uczniom w zrozumieniu i opanowaniu wiedzy.